Op een mooie heldere dag zag ik in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de World Press Photo tentoonstelling. Het mega-evenement van internationale persfoto’s die het jaar 2022 representeren. Voor mij een meeslepende, leerzame en huiveringwekkende ervaring. Het heeft ook een wedstrijdelement waar ik in wezen bezwaar tegen heb. Lang bleef ik kijken naar de winnende foto van deze 2022-editie.
De foto herkende ik van de papieren en digitale media. Ze werd gemaakt door de van geboorte Oekraïense fotojournalist Evgeniy Maloletka. Hij maakte de inmiddels iconische foto van de zwangere Iryna Kalinina. Ze ligt op een brancard die door mannen gedragen wordt. In haar buik een dood kind. Beiden werden geraakt tijdens een Russische luchtaanval op een kraamkliniek in Marioepol in Oekraïne. Een half uur nadat de foto gemaakt werd, overleed ook de jonge moeder. Dat las ik in de toelichting.
Kijkend naar de foto die op een groot formaat afgedrukt is, waardoor de scene invoelbaar wordt maar onaanraakbaar blijft, reconstrueerde ik het achterliggende ontstaansproces: Een man verwekt bij een vrouw een kind, een andere man vermoordt, in opdracht van een andere man, gelegitimeerd door een overheid, de moeder en haar kind.